GUJIYA

No więc, siedzisz sobie wygodnie na kanapie, przełączasz kanały i nagle trafiasz na planszę reklamową Canal+ albo Polsat Box, która krzyczy o niesamowitej jakości 4K. Obraz wygląda tak, że niemal czuć zapach trawy na boisku piłkarskim, a fakturę materiału na sukni aktorki widać lepiej niż na żywo. I wtedy patrzysz na swój stary, poczciwy dekoder HD i myślisz sobie: „A może by tak…”. Wymiana dekodera na model 4K wydaje się prostym krokiem w stronę lepszej jakości obrazu, ale czy na pewno to tylko kwestia podmiany jednego pudełka na drugie ? Okazuje się, że diabeł, jak zwykle, tkwi w szczegółach. W tym poradniku przejdziemy przez cały ten proces, od wizyty w salonie, przez techniczną weryfikację Twojej instalacji antenowej, aż po pierwsze uruchomienie nowego sprzętu. Opowiemy, na co zwrócić uwagę, żeby nie skończyło się na tym, że nowy, błyszczący dekoder 4K будет kurzył się obok telewizora, wyświetlając komunikat o braku sygnału.

Gdzie i w jaki sposób dokonać wymiany dekodera HD na 4K

Więc zdecydowałeś się na ten krok. Super. Pierwsze pytanie, jakie się nasuwa, to gdzie właściwie udać się z tą sprawą ? Najprostsza i najbardziej oczywista droga prowadzi do Autoryzowanego Punktu Sprzedaży Canal+. Można je znaleźć w większości galerii handlowych i większych miast. Zanim jednak wybierzesz się na wycieczkę, warto sprawdzić na stronie operatora, gdzie znajduje się najbliższy punkt i ewentualnie zadzwonić, żeby upewnić się, że mają na stanie dekodery 4K UltraBOX+. A tak w ogóle, to spakuj ze sobą stary dekoder wraz z kartą, pilotem i zasilaczem – będą potrzebne do zwrotu. No i oczywiście dowód osobisty. Pracownik na miejscu załatwi formalności, co zazwyczaj wiąże się z podpisaniem aneksu do obecnej umowy. To jest ten moment, w którym warto mieć oczy szeroko otwarte. Wymiana sprzętu to idealna okazja do renegocjacji warunków. Sprawdź, kiedy kończy Ci się obecna umowa. Jeśli niedługo, być może uda Ci się uzyskać lepszą cenę abonamentu lub dodatkowe pakiety w ramach „lojalnościówki”. Nie bój się pytać o aktualne promocje. Drugą opcją, często wygodniejszą, jest zamówienie wizyty technika. Można to zrobić przez infolinię Canal+. W umówionym terminie przyjedzie do Ciebie instalator, który przywiezie nowy dekoder, zabierze stary, a co najważniejsze, od razu go podłączy i sprawdzi, czy wszystko działa jak należy. To rozwiązanie jest szczególnie polecane, jeśli nie czujesz się na siłach, by samodzielnie grzebać w ustawieniach, albo masz przeczucie, że Twoja instalacja antenowa może wymagać korekty. Monter od razu zweryfikuje siłę i jakość sygnału, a w razie potrzeby dokona niezbędnych regulacji. To duża wygoda, bo unikasz sytuacji, w której wracasz z salonu z nowym sprzętem i okazuje się, że coś nie działa.

Czy Twoja antena jest gotowa na przyjęcie sygnału 4K ?

No dobrze, masz już w rękach nowy dekoder 4K. Podłączasz go i… co teraz ? Może się okazać, że to dopiero początek przygody. Odbiór kanałów w jakości 4K jest znacznie bardziej wymagający dla całej instalacji satelitarnej niż w przypadku standardowego HD. Sygnał 4K, nadawany w standardzie DVB-S2X, jest mniej tolerancyjny na wszelkie niedoskonałości. Dlatego zanim pomyślisz o wymianie, spójrz krytycznym okiem na swoją antenę. Zacznijmy od rozmiaru. Owszem, w teorii nawet mała antena 60 cm powinna dać radę, ale w praktyce, zwłaszcza przy gorszych warunkach pogodowych, może być niewystarczająca. Deszcz, śnieg czy silny wiatr mogą powodować zaniki sygnału, objawiające się „pikselozą” lub całkowitym brakiem obrazu. Dlatego absolutnym minimum dla stabilnego odbioru 4K jest solidna antena satelitarna o średnicy 80 cm, na przykład popularne i cenione modele jak Corab ASC-800PRO czy Televes QSD 850. Jeśli mieszkasz w rejonie o gorszych warunkach odbioru lub po prostu chcesz mieć święty spokój, warto zainwestować w czaszę 90 cm. Kolejna sprawa to montaż anteny. Antena musi być zamocowana stabilnie, na sztywnym uchwycie, który nie będzie drgał na wietrze. Każdy, nawet minimalny ruch anteny, może prowadzić do utraty sygnału. Ustawienie anteny na satelitę Hot Bird (13°E) musi być wykonane z aptekarską precyzją. O ile przy HD drobne odchylenie mogło ujść na sucho, o tyle przy 4K każdy ułamek stopnia ma znaczenie. Jeśli nie masz doświadczenia i profesjonalnego miernika sygnału, samodzielne ustawienie anteny może być drogą przez mękę. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest wezwanie fachowca. Doświadczony instalator dysponuje odpowiednim sprzętem, na przykład miernikiem z analizatorem widma, który pozwala precyzyjnie ustawić antenę i zmierzyć parametry sygnału, takie jak MER (Modulation Error Ratio), który jest bezpośrednim wskaźnikiem jakości sygnału. Dla stabilnego odbioru 4K wartość MER powinna być jak najwyższa, najlepiej powyżej 14 dB.

Konwerter (LNB) – cichy bohater instalacji satelitarnej

Skoro antena jest już sprawdzona, czas zająć się konwerterem, czyli tym małym urządzeniem na końcu wysięgnika anteny. Dekodery 4K UltraBOX+ od Canal+ do pełnej funkcjonalności, czyli jednoczesnego nagrywania jednego kanału i oglądania innego, wymagają specyficznego rodzaju konwertera. Stare konwertery typu Single, Twin czy Quad mogą nie wystarczyć, a przynajmniej nie pozwolą na wykorzystanie pełni możliwości dekodera. Tutaj do gry wchodzi technologia Unicable (zwana też SCR lub dCSS). Na czym to polega ? W dużym uproszczeniu, konwerter Unicable pozwala przesłać sygnał dla wielu tunerów (a dekoder 4K ma ich wbudowanych kilka) za pomocą jednego kabla koncentrycznego. To ogromne uproszczenie instalacji, zwłaszcza w domach, gdzie poprowadzony jest tylko jeden przewód od anteny do salonu. W przypadku dekoderów Canal+ 4K wymagany jest konwerter zgodny ze standardem Unicable I (SCR) lub, co jest jeszcze lepszym i bardziej przyszłościowym rozwiązaniem, Unicable II (dCSS). Konwertery dCSS, takie jak popularny Inverto Unicable II IDLU-32UL40-UNBOO-OPP czy GT-SAT GT-S3dCSS24, pozwalają na obsługę nawet do 32 urządzeń na jednym kablu. To oznacza, że możesz podłączyć kilka dekoderów 4K, a wszystko będzie działać bezproblemowo. A co, jeśli masz instalację z wieloma odbiornikami, na przykład w drugim pokoju jest dekoder Polsat Box ? Wtedy idealnym rozwiązaniem będzie konwerter hybrydowy, który posiada zarówno wyjścia Unicable, jak i tradycyjne wyjścia Legacy (Universal). Przykładem takiego urządzenia jest Inverto Unicable Quad 4K 40mm LNB, który ma jedno wyjście Unicable i trzy wyjścia Legacy. Dzięki temu możesz podłączyć dekoder 4K do wyjścia Unicable, a starsze dekodery do pozostałych wyjść. Poniżej małe porównanie technologii:

• Konwerter Single/Twin/Quad: Proste i tanie rozwiązanie. Każde wyjście obsługuje jeden tuner. Wymaga prowadzenia osobnego kabla do każdego tunera, co przy dekoderach PVR (z nagrywaniem) jest kłopotliwe.
• Konwerter Unicable I (SCR): Umożliwia podłączenie do 4 tunerów na jednym kablu. Wystarczający dla starszych dekoderów PVR.
• Konwerter Unicable II (dCSS): Nowszy standard, zgodny wstecznie z Unicable I. Pozwala na podłączenie od 16 do 32 tunerów na jednym kablu. To jest zalecane rozwiązanie dla dekoderów Canal+ 4K UltraBOX+ i Polsat Box 4K.

Wymiana konwertera nie jest skomplikowana, ale wymaga precyzji, zwłaszcza ustawienie kąta skręcenia (skew). Jeśli nie czujesz się pewnie, naprawa anteny przez fachowca, która obejmie też wymianę konwertera, będzie najlepszym wyjściem. Taki monter od razu sprawdzi, czy wszystko działa poprawnie.

Kabel koncentryczny i złącza – niepozorne, ale ważne elementy

Często pomijanym, a niezwykle istotnym elementem instalacji jest kabel koncentryczny. Możesz mieć najlepszą antenę i najnowocześniejszy konwerter, ale jeśli połączysz je słabej jakości kablem, cały wysiłek pójdzie na marne. Tanie kable „no-name” o wysokiej tłumienności powodują znaczną utratę siły sygnału, zwłaszcza na dłuższych odcinkach. Co gorsza, ich słabe ekranowanie sprawia, że są podatne na zakłócenia z zewnątrz, na przykład od sieci Wi-Fi, telefonii komórkowej (LTE/5G) czy nawet od przejeżdżającego za oknem tramwaju. Jak wybrać dobry kabel ? Zwróć uwagę na kilka parametrów. Po pierwsze, tłumienność, wyrażana w decybelach na 100 metrów (dB/100m). Im niższa wartość, tym lepiej. Dobrej jakości kable, jak na przykład popularny polski Triset-113, mają tłumienność na poziomie około 17-18 dB/100m dla częstotliwości 1000 MHz. Po drugie, skuteczność ekranowania. Powinna być jak najwyższa, najlepiej powyżej 100 dB, co zapewnia dobrą ochronę przed zakłóceniami. Po trzecie, materiał. Najlepsze kable mają żyłę główną i oplot wykonane z pełnej miedzi. Unikaj kabli ze stalową żyłą miedziowaną (CCS), które mają gorsze parametry i są mniej trwałe. Swoją drogą, równie ważne jest prawidłowe zarobienie złączy F. Powinny być one nakręcone starannie, tak aby oplot nie zwierał z żyłą główną. Najlepsze i najbardziej trwałe są złącza kompresyjne, które wymagają specjalnej zaciskarki, ale zapewniają idealny styk i szczelność. Taki montaż to standard w przypadku profesjonalnych instalatorów. Jeśli Twój kabel ma już swoje lata, jest popękany lub nosi ślady uszkodzeń, wymiana dekodera na 4K to doskonały moment, aby zainwestować w nowy.

Samodzielna instalacja czy wezwanie fachowca ?

Stajesz teraz przed dylematem: robić to samemu czy zlecić komuś ? Jeśli jesteś złotą rączką, lubisz majsterkować i masz trochę pojęcia o technice, możesz spróbować samodzielnego montażu. Będziesz potrzebować kilku narzędzi:

• Klucze płaskie do przykręcenia uchwytu i anteny.
• Wkrętarka lub wiertarka, jeśli montujesz uchwyt do ściany.
• Prosty wskaźnik sygnału satelitarnego (tzw. „piszczyk”). Pamiętaj jednak, że te najtańsze urządzenia za kilkadziesiąt złotych pokazują tylko siłę sygnału, a nie jego jakość (MER, BER). Precyzyjne ustawienie anteny pod 4K za ich pomocą jest praktycznie niemożliwe.
• Poziomica do prawidłowego ustawienia masztu w pionie.

Samodzielna praca daje satysfakcję i pozwala zaoszczędzić pieniądze. Jednak musisz być przygotowany na to, że może to zająć sporo czasu i nerwów, a efekt i tak nie będzie idealny. Jeśli natomiast cenisz swój czas i chcesz mieć pewność, że wszystko będzie działać perfekcyjnie od samego początku, zdecydowanie polecamy skorzystanie z usług profesjonalnego instalatora. Fachowiec przyjedzie z profesjonalnym miernikiem, który kosztuje kilka, a nawet kilkanaście tysięcy złotych, i w kilkanaście minut precyzyjnie ustawi antenę, sprawdzi całą instalację, wymieni co trzeba i skonfiguruje dekoder. Cena takiej usługi waha się w zależności od zakresu prac i lokalizacji, ale zwykle jest to wydatek rzędu 150-300 zł. Czy warto ? Zdecydowanie tak. Zyskujesz spokój i gwarancję stabilnego odbioru. Dobrzy instalatorzy oferują również pomoc techniczną po wykonaniu usługi, co jest dodatkowym atutem. Pamiętaj, że naprawa anteny przez fachowca to nie tylko montaż, ale kompleksowa usługa diagnostyczna, która zapewni Ci najlepszą możliwą jakość obrazu.

Pierwsze uruchomienie dekodera 4K i konfiguracja Unicable

Załóżmy, że instalacja jest już gotowa – nowa antena, konwerter Unicable, porządny kabel. Czas na finał, czyli podłączenie i konfigurację dekodera Canal+ 4K UltraBOX+. Procedura jest dość prosta i kreator konfiguracji prowadzi nas za rękę.

• Podłącz kabel antenowy do wejścia SAT1 w dekoderze.
• Połącz dekoder z telewizorem za pomocą kabla HDMI. Upewnij się, że używasz kabla High Speed lub Ultra High Speed, który obsłuży rozdzielczość 4K.
• Podłącz dekoder do zasilania i uruchom go.
• Po chwili na ekranie pojawi się menu pierwszego uruchomienia. Dekoder poprosi o wybór typu konwertera. To jest ten najważniejszy moment. Z menu wybierz opcję „Unicable”.
• Następnie dekoder wyświetli listę częstotliwości (User Bands, w skrócie UB). Musisz przypisać dekoderowi dwie wolne częstotliwości. Producenci konwerterów Unicable, jak Inverto czy GT-SAT, często umieszczają listę dostępnych częstotliwości na obudowie konwertera lub w instrukcji. Na przykład, dla dekodera Canal+ możesz wybrać UB1 o częstotliwości 1210 MHz i UB2 o częstotliwości 1420 MHz. Ważne, żeby te częstotliwości nie były używane przez inne urządzenia w instalacji.
• Po zatwierdzeniu ustawień dekoder przeskanuje pasmo satelitarne i pobierze listę kanałów. Cały proces trwa kilka minut.

A co jeśli coś pójdzie nie tak ? Jeśli dekoder pokazuje brak sygnału, w pierwszej kolejności sprawdź, czy wybrałeś prawidłowe ustawienia konwertera i czy wpisałeś dobre częstotliwości UB. Jeśli wszystko wydaje się w porządku, a sygnału nadal brak, problem najprawdopodobniej leży w instalacji antenowej. W takiej sytuacji nie pozostaje nic innego, jak wezwać na pomoc montera, który za pomocą miernika szybko zdiagnozuje problem – czy to kwestia złego ustawienia anteny, uszkodzonego kabla, czy wadliwego konwertera. Profesjonalni monterzy antenowi często spotykają się z takimi przypadkami i szybko rozwiązują problem.